In Amsterdam zijn er ongeveer 110.000 woningen met gemeentelijke erfpacht. Voor deze eigenaren wordt de erfpachtcanon elke 50 of 75 jaar opnieuw bepaald. In Amsterdam is erfpacht dus een veelvoorkomend fenomeen.
Wat is erfpacht precies?
Erfpacht is een regeling waarbij de grondeigendom blijft van de gemeente, terwijl de gebruiker van de grond een jaarlijkse canon (vergoeding) betaalt voor het gebruik ervan. In Amsterdam wordt dit veel toegepast en kan het gaan om zowel woningen als commerciële panden. De erfpachtcontracten worden periodiek herzien, en de canon kan worden aangepast op basis van de actuele grondwaarden. De keuze om de erfpacht af te kopen, vast te zetten of helemaal niet in te gaan op het voorstel van de gemeente kan complex zijn en hangt af van verschillende factoren. Laten we de voor- en nadelen van elk scenario eens bekijken.
Optie 1: Erfpacht afkopen
Voordelen:
1. Financiële Zekerheid: Door de erfpacht af te kopen, betaal je een eenmalig bedrag waarmee je toekomstige canonbetalingen vermijdt. Dit biedt zekerheid en bescherming tegen toekomstige stijgingen van de canon, wat vooral voordelig kan zijn als je lang in de woning wilt blijven wonen.
2. Waardevermeerdering van de woning: Het afkopen van de erfpacht kan de waarde van de woning verhogen. Potentiële kopers zijn vaak bereid meer te betalen voor een woning zonder erfpacht, aangezien dit minder risico’s en in de toekomst lagere woonlasten met zich meebrengt.
3. Hypotheekvoordelen: Banken beschouwen een woning zonder erfpacht vaak als minder risicovol, wat kan resulteren in gunstigere hypotheekvoorwaarden of lagere rentes.
Nadelen:
1. Hoge Kosten: Het afkopen van de erfpacht kan een aanzienlijke investering zijn, vaak tienduizenden tot soms honderdduizenden euro’s. Niet iedereen heeft deze middelen direct beschikbaar, en een aanvullende lening kan noodzakelijk zijn, wat de maandlasten kan verhogen.
2. Gebrek aan Liquiditeit: Het afkopen vereist een grote som geld, wat betekent dat je liquiditeit vastzit in de woning en niet beschikbaar is voor andere investeringen of noodgevallen.
Optie 2: Erfpacht Vastzetten (Indexcanon)
Voordelen:
1. Stabiele Kosten: Door de erfpacht vast te zetten, betaal je een vaste canon gedurende een bepaalde periode, bijvoorbeeld 10, 25 of 50 jaar. Dit geeft meer zekerheid over de maandlasten en beschermt tegen plotselinge verhogingen.
2. Flexibiliteit: Je behoudt meer financiële flexibiliteit dan bij het volledig afkopen, omdat de eenmalige kosten veel lager zijn.
3. Financiële Planning: Voor mensen die hun financiële verplichtingen willen plannen zonder de grote initiële kosten van afkopen, kan het vastzetten een aantrekkelijke optie zijn.
Nadelen:
1. Blijvende Betalingsverplichting: Ook al zijn de kosten vastgezet, je blijft een jaarlijkse canon betalen. Op de lange termijn kan dit nog steeds meer kosten dan afkopen, afhankelijk van hoe lang je in de woning blijft.
2. Onvoorspelbare Toekomst: Na de afgesproken periode wordt de canon opnieuw vastgesteld, wat mogelijk kan leiden tot hogere kosten afhankelijk van de grondprijsstijgingen.
Optie 3: Niet ingaan op gemeentelijk voorstel
Voordelen:
1. Geen directe kosten: Door niet te gaan op het gemeentelijk voorstel vermijd je directe kosten die gepaard gaan met het afkopen of vastzetten van de erfpacht.
2. Flexibiliteit: Als je bijvoorbeeld van plan bent om de woning op korte termijn te verkopen, kan het de moeite niet waard zijn om te investeren in het afkopen of vastzetten van de erfpacht.
Nadelen:
1. Onzekerheid: Als je het gemeentelijk voorstel links laat liggen dan kan dat betekenen dat je te maken krijgt met onvoorspelbare verhogingen van de canon, vooral als de herziening van de grondprijs nadert.
2. Waardedaling van de woning: Een woning met een erfpacht die niet is afgekocht of vastgezet kan minder aantrekkelijk zijn voor kopers, wat kan resulteren in een lagere verkoopprijs.
Conclusie
De keuze om de erfpacht af te kopen, vast te zetten, of niet in te gaan op het gemeentelijk voorstel is sterk afhankelijk van persoonlijke financiële omstandigheden, toekomstplannen en risicotolerantie. Voor wie financiële zekerheid en potentiële waardevermeerdering van de woning belangrijk zijn, kan afkopen aantrekkelijk zijn. Voor degenen die liever een balans zoeken tussen voorspelbare lasten en kostenbesparing op de korte termijn, kan vastzetten een goede middenweg bieden. Tot slot, als de financiële middelen beperkt zijn of als men verwacht de woning op korte termijn te verkopen, kan niet reageren ook een bewuste keuze zijn.
Het is altijd verstandig om professioneel financieel advies in te winnen om de opties grondig te evalueren en een weloverwogen beslissing te nemen.
